MIS,MSI,IMS.EIS,TPS,DSS

تعریف سیستم اطلاعات مدیریت(MIS):

سیستمی است که جمع آوری، کنترل و پالایش داده های مورد نیاز سازمان را بر عهده داشته و با به کارگیری روش های مناسب هر سازمان ، اطلاعات پالایش شده را به منظور تصمیم ، برنامه‌ریزی و کنترل کلیه فرایندها در اختیار سطوح مختلف مدیران قرار می دهد را سیستم اطلا عات مدیریت (MIS) می نامند. 

 سخت افزار ، نرم افزار ، کارکنان ، سیستم‌های مخابراتی و داده‌ها اجزای تشکیل دهنده سیستم‌های اطلاعات مدیریت ( ام آی اس ) است.ورودی ، پردازش ، ذخیره‌سازی اطلاعات و داده‌ها و ایجاد خروجی‌هایی مانندگزارشات مدیریتی ازجمله فعالیت‌های سیستم مدیریت اطلاعات مدیریت می‌باشد.

سیستم اطلاعات مدیریت ( ام آی اس ) سیستمی یکپارچه ازکاربر و سخت افزارها برای‌ارایه اطلاعات ، کنترل، ذخیره‌سازی و ایجاد خروجی‌های مطمئن میباشد. این‌سیستم ازسخت افزارها ، نرم افزارهای رایانه‌ای ، راهنماها و دستورالعمل ها ، انواع مدل‌هابرای تحلیل ، برنامه ریزی ، کنترل و تصمیم گیری و یک پایگاه اطلاعات بهره می‌گیرد. سیستم اطلاعات مدیریت MIS ، اطلاعات اصلی رااز محیط پیرامونی سازمان دریافت و ذخیره ، به‌روزرسانی و مرتب میکند. پس‌از پردازش اطلاعات اصلی ، اطلاعات رابرای تصمیم گیری مدیران فراهم می‌آورد.

MIS طرحی است که با تفکیک سیستمها و رو ش های موجود در هر سازمان به دو گروه زیرتقسیم میکند : 

1. پشتیبانی : شامل سیستمهای مالی ، اداری،پرسنلی، بازرگانی .... 

2. عملیاتی : شامل سیستمهای تولید ، خدمات ، مهندسی ......

 

ویژگی های سیستم های اطلاعات مدیریتMIS چیست ؟

MIS سیستمی یکپارچه است‌که حجم بالایی‌از اطلاعات دقیق رادر اختیار تعداد زیادی ازکاربران قرار می‌دهد.

سیستم اطلاعات مدیریت MIS پاسخگوی نیاز مدیران و کارکنان است.

ام آی اس اطلاعات رابه تمامی سطوح مدیریتی ارائه میدهد. ویک تصویر کلی‌از شرکت به‌ما می‌دهد.

سیستم اطلاعات مدیریت MIS سبب میشودکه مدیران نقاط قوت و نقاط ضعف مجموعه خودرا باوجود گزارش‌های مشخص شناسایی کرده ودر جهت رفع نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت موجود بپردازند.

MIS رابطه‌ای مطمئن میان کاربران و تکنولوژی ایجاد میکند ، دروقت وهزینه‌ها صرف جویی کرده ودرزمان اندکی امکان دسترسی به‌حجم بالایی ازاطلاعات برای کاربران زیادی رافراهم میکند.

 

تفاوت MIS و IMS

برخی سیستم اطلاعات مدیریت MIS رابا سیستم مدیریت یکپارچه IMS اشتباه میگیرند باید بدانیم‌کهMIS   و IMS دو چیز کاملا متفاوت هستند.

 MIs مخفف ( Management Information Systems ) بمعنی سیستم های اطلاعات مدیریت میباشد. درحالیکهIMS   مخفف Intergrated Management System  بمعنی سیستم مدیریت یکپارچه است.

سیستم مدیریت یکپارچه Intergrated Management System یاهمان IMS زمانیست‌که سازمانی سه سیستم ، مدیریت کیفیت ISO 9001 ، مدیریت زیست محیطی ISO 14001 و استاندارد ایمنی وبهداشت شغلی OHSAS 18001 را بطور همزمان و یکپارچه اجرا و پیاده سازی کند. دراین حالت میگوییم سازمان ، سیستم مدیریت یکپارچهIMS را پیاده سازی کرده ست .

درحالیکه سیستم اطلاعات مدیریت MIS ، سیستمی یکپارچه‌ میباشدکه اطلاعات مجموعه راجمع آوری ، تجزیه و تحلیل و گردآوری میکند. MIS در سطح سازمان دردو گروهپشتیبانی ( سیستم‌های اداری ، مالی ، پرسنلی و... ) و عملیاتی ( سیستم‌های خدماتی ، تولیدی و مهندسی ...) عمل میکند. MISسبب کنترل تولید و خدمات ، کنترل فرآیندهای سازمان ، کنترل منابع و نیروی انسانی وکنترل عوامل درونی سازمان درارتباط باعوامل بیرونی آنها میشود.

 

 

 

مدلسازی ساختاری-تفسیری

مدلسازی ساختاری تفسیری ISM یا Interpretive Structural Modelling روشی برای طراحی الگوی روابط پیچیده و چندگانه میان متغیرهای یک پدیده است. این روش نوعی تحلیل ساختاری است که براساس پارادایم تفسیری بنا نهاده شده است. هدف این روش نیز شناسایی روابط بین متغیرهای زیربنایی یک پدیده چندوجهی و پیچیده است و برای مطالعات مدیریت و علوم اجتماعی مناسب است. طراحی مدل ساختاری تفسیری (ISM) روشی است برای بررسی‌ اثر هر یک از متغیرها بر روی متغیرهای دیگر؛ این طراحی رویکردی فراگیر برای سنجش ارتباط است و این طراحی برای توسعه چارچوب مدل به‌کار می‌رود تا اهداف کلی تحقیق امکان‌پذیر شود.

 

 

 

مقایسه انواع سیستم‌های اطلاعاتی

 

• سیستم‌های پردازش تراکنش (Transaction Process Systems – TPSs)

سیستم پردازش تراکنش سیستم‌های سطح عملیاتی در پایین هرم هستند؛ که معمولاً به طور مستقیم توسط کارگران کارگاه و یا کارکنان که داده‌های کلیدی مورد نیاز برای حمایت از مدیریت عملیات را فراهم می‌کنند، اداره می‌شوند. این اطلاعات معمولاً از طریق ردیابی خودکار و یا نیمه خودکار از فعالیت‌های سطح پایین و تراکنش‌ها به دست می‌آیند.

به طور کلی در هر سازمانی یک سری تراکنش وجود دارد که برای سازمان حیاتی است، لذا باید از این اطلاعات به بهترین شکل استفاده شود. از نظر تنوع، این نوع سیستم‌ها بیش‌ترین تنوع را دارند. TPS ها سیستم‌های ساده‌ای هستند و پیچیدگی خاصی ندارند و از ترکیب بیشتر آن‌ها در جمع‌آوری اطلاعات استفاده می‌شود. سیستم‌های پردازش رخداد معمولاً در سازمان‌ها برای انجام کارهای ساده و تکراری و اموری که به صورت روزانه انجام می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرند. کار با این سیستم‌ها ساده و روتین است و این سیستم‌ها بیشتر، تراکنش‌هایی را ثبت می‌کنند که ارتباط سازمان با بیرون از سازمان را پشتیبانی می‌کند.TPS ها معمولاً سیستم‌های کامپیوتری هستند و این سیستم‌ها کاملاً ساخت‌یافته بوده و اهداف و منابع آن‌ها از قبل تعیین شده است. از کار افتادن  TPS، گاهی مساوی با ورشکستگی سیستم است. به طور کلی  TPS بستری فراهم می‌کند که سایر سیستم‌ها بر آن بنا می‌شوند.

عملیات روزانه سازمان‌ها به وسیله‌ی این سیستم‌ها انجام می‌پذیرد. از خصوصیات اصلی این سیستم‌ها داشتن ماهیت روتین، داده و اطلاعات حجیم است، به علاوه جزئیات و عدم نیاز به تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در حین کار با سیستم نیز در آن‌ها لحاظ می‌شود.

برخی از نمونه‌های TPS

• سیستم‌های حقوق و دستمزد
• سیستم پردازش سفارش
• سیستم رزرو
• سیستم‌های کنترل سهام
• سیستم‌های پرداخت و انتقال وجوه

نقش TPS

• تولید اطلاعات برای سیستم‌های دیگر
• مرزهای متقابل (داخلی و خارجی)
• استفاده‌شده توسط پرسنل عملیاتی به علاوه ی سطح نظارت

 

• سیستم‌های مدیریت اطلاعات (Management Information Systems – MISs)

بنا به دلایل متعددی، بسیاری از انواع مختلف سیستم‌های اطلاعاتی موجود در سازمان‌های تجاری به عنوان سیستم‌های اطلاعاتی مدیریت شناخته می‌شوند. این سیستم‌‌ها وظیفه‌‌ی پشتیبانی از مدیریت میانی و مدیریت عملیاتی را به وسیله‌ی اطلاعاتی که به آن می‌‌دهند، انجام می‌‌دهند تا مدیر وظایفش را بهتر انجام دهد. توجه MIS به گذشته و حال است و به صورت مشخص به عملیات داخلی سازمان توجه دارد و با بیرون از سازمان ارتباطی ندارد و عملیات وسیع سازمان را خلاصه می‌‌کند. این سیستم‌‌ها ساخت‌‌یافته و نیمه ساخت‌‌یافته می‌‌باشند. با این حال MIS دارای انعطاف‌‌پذیری بالایی نیست و توان تحلیل و پردازش وسیع و پیچیده را ندارد. مدل‌‌هایی که در MIS مورد استفاده هستند، مدل‌‌های ساده‌‌ای بوده و جهت گزارش گیری استفاده می‌‌شوند.

برخی از نمونه‌های MIS

• سیستم مدیریت فروش
• سیستم‌های کنترل موجودی
• سیستم‌های بودجه‌بندی
• مدیریت سیستم‌های گزارش دهی (MRS)
• مدیریت منابع انسانی (HRM)

نقش MIS

• حمایت از تصمیم‌گیری نسبتاً ساختار یافته
• انعطاف‌ناپذیر و ظرفیت‌های تحلیلی کمی
• مورد استفاده توسط سطوح مدیریتی پایین و متوسط
• معاملات با گذشته و حال و نه در آینده

 

• سیستم‌های پشتیبانی تصمیم (Decision Support Systems – DSSs)

این سیستم‌‌‌ها جهت اجرای مدل‌‌‌های پیچیده‌‌‌ی آماری و ریاضی، تحلیل داده‌‌‌ها و پشتیبانی از تصمیم مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرند. ورودی این سیستم‌‌‌ها حجم داده‌‌‌های کم، پردازش همراه با تعامل با کاربر، خروجی حاصل از تحلیل تصمیم می‌باشد و کاربران آن پرسنل حرفه‌‌‌ای سازمان هستند.  DSSها جهت تصمیم‌‌‌گیری در مواقعی که سابقه وجود ندارد، استفاده می‌‌‌شوند و نتایج به دست آمده از آن‌ها مدیران را در اخذ تصمیمات منحصربه‌فرد که غیر ساخت‌‌‌یافته یا نیمه ساخت‌‌‌یافته هستند، یاری می‌نماید، در عمل هوشمندی مدیران یا کارکنان حرفه‌‌‌ای را با قابلیت‌های کامپیوتری ادغام کرده تا کیفیت تصمیمات را بهبود بخشد.

برخی از نمونه‌های DSS

• سیستم‌های پشتیبانی تصمیم گروه (GDSS)
• پشتیبانی کامپیوتری کار گروهی (CSCW)
• سیستم‌های حمل‌ونقل
• سیستم‌های برنامه‌ریزی مالی

 

نقش DSS

• تصمیمات ساخت‌یافته یا نیمه ساخت‌یافته پشتیبانی 
• ظرفیت‌های تحلیلی و یا مدل‌سازی
• مورد استفاده توسط سطوح مدیریتی ارشد
• انجام پیش‌بینی‌های مربوط به آینده 

 

• سیستم‌های اطلاعات اجرایی (Executive Information Systems - EISs)

سیستم‌های اطلاعات اجرایی سیستم‌های اطلاعاتی در سطح استراتژیک است که در بالای هرم قرار دارد.
سیستم EIS به مدیر ارشد سازمان کمک می‌‌‌‌کند تا یک تصویر کلی از سازمان را در اختیار داشته باشند. از آنجایی که مدیر ارشد باید با استفاده از کمترین وسایل و اطلاعات، کامل‌ترین و جامع‌‌‌‌ترین برداشت را از وضع سازمان داشته باشد و از طرف دیگر مدیر ارشد باید معیارهایی برای ارزیابی داشته باشد و ریشه‌‌‌‌یابی مسائل ممکن است برای مدیر ارشد بااهمیت باشد، این سیستم می‌‌‌‌تواند بهترین کمک را به او برساند. توجه مدیر ارشد بیشتر به خارج سازمان می‌‌‌‌باشد، از این رو باید بتواند فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کند. سیستم‌‌‌‌های EIS به منظور کمک به دستیابی مدیران به عوامل کلیدی موفقیت طراحی‌شده و با معرفی موقعیت‌‌‌‌ها و فرصت‌‌‌‌ها، امکان تحلیل آن را فراهم می‌‌‌‌سازند.

 

 

عملکرد EIS

EIS ها سازماندهی و ارائه داده‌ها و اطلاعات از منابع داده خارجی و داخلی یا MIS و TPS را به منظور حمایت و گسترش توانایی‌های ذاتی مدیران ارشد بر عهده دارد.